Asset Publisher
Natura 2000
OZW LASY SPALSKIE PLH100003 - to obszar Natura 2000 obejmujący fragment Puszczy Pilickiej, odcinek doliny Pilicy i jej dopływu Gaci, a także wilgotne łąki usytuowane na rozległej terasie nadzalewowej. W zasięgu obszaru znajdują się trzy rezerwaty przyrody – Spała, Gać Spalska i Konewka, zaś sam obszar Natura położony jest w Spalskim PK. Bogactwo form ochrony przekłada się na bogactwo przyrodnicze. Znajdują się tu m. in. około 250-letnie drzewostany dębowe i około 200-letnie drzewostany sosnowe, 4 siedliska przyrodnicze, 4 gatunki z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Jego powierzchnia wynosi 2030,11 ha. Na gruntach nadleśnictwa jest 1543,23 ha obszaru, w tym na gruntach leśnych 1512,15 ha.
SOO DOLINA DOLNEJ PILICY PLH140016 - obszar ten obejmuje dolinę Pilicy wraz z przyległymi terenami i dopływami począwszy od odcinka pod Zakościelem, aż do ujścia do Wisły. Liczy około 80 km długości i od 1 do 5 km szerokości. Na wielkość terytorium liczącego 318,26 km2, przekłada się rozmaitość siedlisk i gatunków. Odnotowano tu 10 siedlisk przyrodniczych i 11 gatunków z załącznika II Dyrektywy Ptasiej. W zasięgu terytorialnym nadleśnictwa obszar ma długość ok. 15 km, szerokość od ok. 0,5 km do 2 km i obejmuje rezerwat Żądłowice i fragment Spalskiego PK. Dno doliny jest tu silnie urozmaicone – pośród mozaiki łąk, pól i lasów obecne są liczne zarastające starorzecza, wyznaczające dawne przebiegi rzeki. Północna krawędź doliny ma formę wyraźnej skarpy. W wielu miejscach rozcinają ją długie jary. Na gruntach nadleśnictwa jest 380,48 ha obszaru, w tym na gruntach leśnych 356,33 ha.
OSO DOLINA PILICY PLB140003 - granice tego obszaru są zbliżone do wyżej omówionego obszaru Dolina Dolnej Pilicy. W zasięgu terytorialnym nadleśnictwa zajmuje on mniejszą powierzchnię, ponieważ bierze swój początek w dolinie Pilicy opodal rezerwatu Żądłowice. I w porównaniu z wyżej omówionym obszarem, zajmuje mniej lasów i łąk w zasięgu terytorialnym nadleśnictwa. Obszar ten pokrywa 353,56 km2. Na gruntach nadleśnictwa jest 13,58 ha obszaru leżącego na gruntach leśnych.
OZW ŁĄKI CIEBŁOWICKIE PLH100035 - obszar usytuowany jest w dolinie Pilicy, na zachód od Spały, w zasięgu Nadleśnictwa Spała i Nadleśnictwa Smardzewice. Obejmuje naturalny odcinek rzeki z przyległymi terasami rzecznymi. Długość obszaru nieco przekracza 4 km, szerokość dochodzi do 1,5 km, powierzchnia wynosi 477,18 ha. Na gruntach nadleśnictwa jest 97 ha obszaru. Koryto rzeki jest tu naturalnie meandrujące, obecne są starorzecza i liczne ślady dawnego przepływu. Dawna równowaga pomiędzy procesami niszczącymi i budującymi nurtu rzeki i niesionego przez nią materiału przełożyła się na różnorodność siedlisk terasy zalewowej. Dodatkowo wzmacnia ją obecność zarówno uprawianych, jak i porzuconych użytków zielonych – łąki sąsiadują z turzycowiskami, wilgotnymi obniżeniami terenu, zadrzewieniami śródpolnymi, a całość kompozycji zamykają ościenne lasy fragmentami przynależące do obszaru, razem z wiejskimi krajobrazami. Obecnie skutkiem zmiany naturalnego przepływu wody, na rzecz uregulowanego (podyktowanym bliską obecnością Zbiornika Sulejowskiego), jest przede wszystkim brak ożywczych dla zbiorowisk roślinnych zalewów wody z Pilicy, niski poziom wód i pogłębianie się koryta rzecznego z powodu niedostatecznej ilości niesionego materiału piaszczystego przez nurt rzeki. Siedliska ulegają przesuszeniu, zanikają starorzecza i inne cenne i rzadkie elementy przyrodnicze towarzyszące naturalnym nizinnym rzekom.
Asset Publisher
Asset Publisher
Nasze lasy
Nasze lasy
Nadleśnictwo Spała prowadzi trwale zrównoważoną gospodarkę leśną na ponad 15,5 tys. ha, a swym zasięgiem terytorialnym obejmuje 454,40km2. Dodatkowo na zlecenie Starostwa Powiatowego w Tomaszowie Mazowieckim pracownicy nadleśnictwa prowadzą nadzór nad lasami nie stanowiącymi własności skarbu państwa na obszarze ponad 2,2 tys. ha.
Tereny Nadleśnictwa Spała rozpościerają się na malowniczej równinie piotrkowskiej, w dolinie rzeki Pilicy, która jest szczególnie bogata w kompleksy leśne. Tereny nadleśnictwa cechują się niewielkim zróżnicowaniem rzeźby terenu. Jest to teren równinny, na którym występują lokalne wzniesienia i pagórki, które osiągają wysokość około 190-200m n.p.m.
Ciekawym elementem terenu jest dolina rzeki Pilicy, która przepływając przez gminę Inowłódz jest granicą rzeźby lodowcowej i przedlodowcowej Polski. To właśnie tam znajdują się najniżej położone tereny Nadleśnictwa o wysokości 143 m n.p.m.
Największym znaczeniem dla obecnego ukształtowania rzeźby terenu oraz budowy geologicznej Nadleśnictwa Spała, miał maksymalny stadiał zlodowacenia środkowo – polskiego. To właśnie z tego okresu wywodzą się najmłodsze na opisywanym terenie osady i formy glacjalne. Na terenie nadleśnictwa można wydzielić następujące jednostki geomorfologiczne:
- wysoczyznę morenową,
- obszary występowania utworów wodnolodowcowych (zandry),
- obszary aluwialnych dolin Pilicy z tarasami: zalewowymi, erozyjnymi i wydmowymi.
Bogactwo gatunkowe lasów (biocenoza) nierozerwalnie związane jest z biotopem, tworząc razem ekosystem leśny. W związku z dużą różnorodnością ekosystemów leśnych wyróżniono kilkanaście typów siedliskowych lasu.
Na terenie nadleśnictwa występuje 12 typów siedliskowych lasu. Na żyznych glebach występują siedliska lasowe, które mają bogatą szatę rośliną i zbudowane są głownie z drzew liściastych. Na siedliskach borowych w Nadleśnictwie Spała króluje sosna.
Oprócz siedlisk typowo leśnych oraz borowych wyróżniamy siedliska mieszane, w których sosna jest również gatunkiem głównym, jednakże duży udział mają tu też gatunki liściaste. Są to głównie: dąb bezszypułkowy i szypułkowy, brzoza brodawkowata oraz buk zwyczajny.
Oprócz drzew na biocenozę ekosystemu leśnego składa się wiele gatunków roślin oraz grzybów występujących w runie leśnym spalskich lasów. Spośród ich dużego bogactwa na terenie nadleśnictwa występuje wiele gatunków objętych ochroną gatunkową.
Najciekawsze z nich to: smardz, szmaciak gałęzisty, porosty z rodziny brodaczkowate, orlik pospolity, grążel żółty i grzybienie białe występujące na stawach starorzecza Pilicy, a także wawrzynek wilczełyko oraz wierzba borówkolistna. Ponadto na terenie Nadleśnictwa Spała występuje wiele okazałych pojedynczych drzew oraz ich grup, które mają miano pomników przyrody.
Także świat zwierząt na obszarze lasów spalskich jest bogaty i zróżnicowany. Gromada ssaków reprezentowana jest przez główne polskie gatunki łowne: jelenia, sarnę, dzika, daniela, zająca, lisa, jenota, borsuka, kunę, norkę, tchórza i piżmaka. Na terenie nadleśnictwa występuje również wiele chronionych owadów, płazów, gadów, ptaków oraz ssaków. Do najciekawszych możemy zaliczyć: kumaka nizinnego(płazy), traszki grzebieniastą oraz zwyczajną (gady), błotniaki, bociana czarnego, świstuna (ptaki), liczne nietoperze z rodziny mroczkowatych gniazdujące w bunkrach, gronostaja oraz łasicę.