Asset Publisher Asset Publisher

Natura 2000

OZW LASY SPALSKIE PLH100003 - to obszar Natura 2000 obejmujący fragment Puszczy Pilickiej, odcinek doliny Pilicy i jej dopływu Gaci, a także wilgotne łąki usytuowane na rozległej terasie nadzalewowej. W zasięgu obszaru znajdują się trzy rezerwaty przyrody – Spała, Gać Spalska i Konewka, zaś sam obszar Natura położony jest w Spalskim PK. Bogactwo form ochrony przekłada się na bogactwo przyrodnicze. Znajdują się tu m. in. około 250-letnie drzewostany dębowe i około 200-letnie drzewostany sosnowe, 4 siedliska przyrodnicze, 4 gatunki z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej.  Jego powierzchnia wynosi 2030,11 ha. Na gruntach nadleśnictwa jest 1543,23 ha obszaru, w tym na gruntach leśnych 1512,15 ha.

 

SOO DOLINA DOLNEJ PILICY PLH140016 - obszar ten obejmuje dolinę Pilicy wraz z przyległymi terenami i dopływami począwszy od odcinka pod Zakościelem, aż do ujścia do Wisły. Liczy około 80 km długości i od 1 do 5 km szerokości. Na wielkość terytorium liczącego 318,26 km2, przekłada się rozmaitość siedlisk i gatunków. Odnotowano tu 10 siedlisk przyrodniczych i 11 gatunków z załącznika II Dyrektywy Ptasiej. W zasięgu terytorialnym nadleśnictwa obszar ma długość ok. 15 km, szerokość od ok. 0,5 km do 2 km i obejmuje rezerwat Żądłowice i fragment Spalskiego PK. Dno doliny jest tu silnie urozmaicone – pośród mozaiki łąk, pól i lasów obecne są liczne zarastające starorzecza, wyznaczające dawne przebiegi rzeki. Północna krawędź doliny ma formę wyraźnej skarpy. W wielu miejscach rozcinają ją długie jary. Na gruntach nadleśnictwa jest 380,48 ha obszaru, w tym na gruntach leśnych 356,33 ha.

 

OSO DOLINA PILICY PLB140003 -  granice tego obszaru są zbliżone do wyżej omówionego obszaru Dolina Dolnej Pilicy. W zasięgu terytorialnym nadleśnictwa zajmuje on mniejszą powierzchnię, ponieważ bierze swój początek w dolinie Pilicy opodal rezerwatu Żądłowice. I w porównaniu z wyżej omówionym obszarem, zajmuje mniej lasów i łąk w zasięgu terytorialnym nadleśnictwa. Obszar ten pokrywa 353,56 km2. Na gruntach nadleśnictwa jest 13,58 ha obszaru leżącego na gruntach leśnych.

 

OZW ŁĄKI CIEBŁOWICKIE PLH100035 -  obszar usytuowany jest w dolinie Pilicy, na zachód od Spały, w zasięgu Nadleśnictwa Spała i Nadleśnictwa Smardzewice. Obejmuje naturalny odcinek rzeki z przyległymi terasami rzecznymi. Długość obszaru nieco przekracza 4 km, szerokość dochodzi do 1,5 km, powierzchnia wynosi 477,18 ha. Na gruntach nadleśnictwa jest 97 ha obszaru. Koryto rzeki jest tu naturalnie meandrujące, obecne są starorzecza i liczne ślady dawnego przepływu. Dawna równowaga pomiędzy procesami niszczącymi i budującymi nurtu rzeki i niesionego przez nią materiału przełożyła się na różnorodność siedlisk terasy zalewowej. Dodatkowo wzmacnia ją obecność zarówno uprawianych, jak i porzuconych użytków zielonych – łąki sąsiadują z turzycowiskami, wilgotnymi obniżeniami terenu, zadrzewieniami śródpolnymi, a całość kompozycji zamykają ościenne lasy fragmentami przynależące do obszaru, razem z wiejskimi krajobrazami. Obecnie skutkiem zmiany naturalnego przepływu wody, na rzecz uregulowanego (podyktowanym bliską obecnością Zbiornika Sulejowskiego), jest przede wszystkim brak ożywczych dla zbiorowisk roślinnych zalewów wody z Pilicy, niski poziom wód i pogłębianie się koryta rzecznego z powodu niedostatecznej ilości niesionego materiału piaszczystego przez nurt rzeki. Siedliska ulegają przesuszeniu, zanikają starorzecza i inne cenne i rzadkie elementy przyrodnicze towarzyszące naturalnym nizinnym rzekom.


Asset Publisher Asset Publisher

Back

Rezerwat Konewka powiększony

Rezerwat Konewka powiększony

Na mocy zarządzenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Łodzi z dnia 10 grudnia 2024 r. powiększony został rezerwat przyrody „Konewka”. Jego powierzchnia wzrosła do 113,84 ha, (pierwotna powierzchnia wynosiła 99,91 ha), a otulina rezerwatu wynosi 16,05 ha.


Rozszerzenie rezerwatu to istotny krok w ochronie unikalnych ekosystemów leśnych Spalskiego Parku Krajobrazowego. Teren ten charakteryzuje się bogactwem przyrodniczym, obejmującym cenne siedliska leśne oraz różnorodne gatunki roślin i zwierząt, w tym wiele objętych ochroną. Powiększenie rezerwatu pozwoli na skuteczniejszą ochronę bioróżnorodności i zachowanie naturalnych procesów ekologicznych.


Otulina rezerwatu pełni ważną funkcję buforową, ograniczając wpływ czynników zewnętrznych, takich jak działalność gospodarcza czy turystyka. Włączenie dodatkowych obszarów do ochrony umożliwi zachowanie naturalnych siedlisk oraz poprawę warunków bytowych dla wielu gatunków zwierząt. Działanie to wpisuje się w strategię długoterminowej ochrony przyrody i stanowi istotny krok w kierunku zrównoważonego rozwoju regionu.

Tekst: K. Trębacz


Asset Publisher Asset Publisher

Back

Warsztaty bartnicze

Warsztaty bartnicze

"Bartnictwo jest niezwykle pożądane w lasach – zwiększa liczbę zapylaczy roślin leśnych, przyczynia się do ochrony starych najcenniejszych lasów, może stanowić produkt regionalny dla lokalnej społeczności, a także być atrakcją ściągająca rzesze turystów…"

Tradycje bartne związane z dzikimi pszczołami zaniknęły w Polsce w XVIII wieku i na początku XIX wieku nie tylko z powodu rozwoju rolnictwa, przemysłu ale i  nowych jak na tamte czasy metod hodowlanych. Tradycje bartne przetrwały natomiast do dziś na południowym Uralu, w Republice Baszkortostan w Rosji. Miód produkowany przez dzikie pszczoły jest tam towarem bardzo poszukiwanym na całym świecie.

Początek tej historii zaczyna się w roku 2006, kiedy to na zaproszenie Spalskiego Parku Krajobrazowego do Polski przyjechało dwóch bartników z Baszkirii (azjatycka część Rosji), którzy w kilku wiekowych sosnach  w lasach spalskich wydrążyli barcie i nauczyli zapomnianego fachu Polaków. Wśród nich był leśniczy Andrzej Pazura.

Obecnie odtworzenie bartnictwa budzi duże zainteresowanie wśród leśników na terenie całego kraju, dlatego też w dniu 27 marca bieżącego roku w Nadleśnictwie Spała zorganizowano pierwsze warsztaty bartnicze. Pod okiem doświadczonego bartnika Pana Andrzeja Pazury – leśniczego leśnictwa Jasień, uczestnicy warsztatów z nadleśnictw: Płytnica i Katowice nabywali wiedzę zarówno teoretyczną, jak i praktyczną z tego zakresu.

Na wyrzynkach, przygotowanych ze starej spalskiej sosny, uczestnicy uczyli się krok po kroku dziania kłody bartnej. Mieli również możliwość wykonania barci w stojącej sośnie przeznaczonej do zasiedlenia przez pszczołę leśną. Pan Andrzej – prawdziwy pasjonat pszczelarstwa uatrakcyjniał zajęcia ciekawostkami na temat technik pozyskiwania miodu i wosku. Po zakończeniu zajęć uczestnicy otrzymali wykonane przez siebie kłody bartne, które będą mogli zaprezentować współpracownikom, przekazując przy tym wiedzę zdobytą podczas zajęć, między innymi to, że  barcie wydrążane są w żywym drzewie, zaś kłody bartne, to wieszane na drzewach kawałki drewna, przeważnie o długości 1,5-2 m, przygotowywane specjalnie dla pszczół.

Akcentem kończącym warsztaty było pokazanie uczestnikom najciekawszych miejsc Spały, m.in. Groty Św. Huberta, Kościoła pw. Matki Bożej Królowej Korony Polski, pomnika Żubra, a także zapalenie symbolicznego znicza pod pomnikiem Leśnika przy Domu Pamięci Walki i Męczeństwa Leśników i Drzewiarzy Polskich im. Adama Loreta.