1 sierpnia 2020r., w 76 rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego przywołujemy trzy wspomnienia:

1. Strzelca Jana Antoniego Jaśka, pseudonim „Bet”, syna Walentyny z Marcinkiewiczów i Antoniego urodzonego 22 czerwca 1922 r. w Poznaniu. W 1942 r. ojciec zabiera go z Warszawy skąd przenoszą się do Kosowa Lackiego. Ojciec, jako leśnik, zostaje zatrudniony w majątku leśnym księcia Erika von Kurzatowskiego. Jan zostaje zatrudniony jako goniec w Nadleśnictwie Łochów. Mając możliwość swobodnego przemieszczania się oraz znajomość języka niemieckiego staje się łącznikiem konspiracji AK. W lipcu 1944 r. wraz z ojcem przenosi się do Warszawy. Zgłasza się do 24 kompani WSOP, stacjonującej na ulicy Kruczej. Tam zostaje zaprzysiężony i wcielony do 4 plutonu 24 kompanii w oddziałach kpt. „Kryski”. Jako strzelec, amunicyjny elkaemu przechodzi  szlak bojowy od Śródmieścia do Czerniakowa. Ginie około 20 września 1944 r., broniąc terenu przeprawowego przy statku „Bajka”, nad Wisłą. Ciała nie odnaleziono. Jego portret został odnaleziony, odnowiony i zakonserwowany w Domu Pamięci  Męczeństwa  Leśników i Drzewiarzy Polskich im. Adama Loreta w Spale.
2. Kobiet z Powstania - W małym domku w Królowej Woli, do którego zmuszona była  przenieść się Rodzina leśniczego Antoniego Gabrysiewicza po jego aresztowaniu, po Powstaniu znalazło schronienie 8 kobiet i troje dzieci. Rodziny Kubiaków, Gomólińskich, Piwkowskich i Filewiczów, Sienkanów i Osikowskich. Poprzez obóz przejściowy dla warszawiaków, wypędzonych z miasta, Dulag 121  w Pruszkowie,  dotarły tu pieszo. Razem z gospodyniami domu przetrwały głód, choroby i zagrożenia ze strony Niemców, Rosjan, Kozaków.
3. Od Puszczy Nalibockiej przez Puszczę Kampinoską do Puszczy Spalskiej wędrowali i walczyli Partyzanci trzech puszcz. Zgrupowanie Stołpecko - Nalibockie pokonując trudną drogę w walce, od Puszczy Nalibockiej do Warszawy, tuż przed Powstaniem Warszawskim dotarło do Puszczy Kampinoskiej. 2 sierpnia zgrupowanie zaatakowało lotnisko na Bielanach.  Z 2 na 3 września zaatakowało i rozgromiło batalion znienawidzonej formacji SS-RONA.Po ostatnim boju pod Jaktorowem resztki zgrupowania dotarły do trzeciej Puszczy, lasów opoczyńskich i spalskich. Major Adolf Pilch ps. „Góra – Dolina”, były dowódca zgrupowania, stanął na czele konnego oddziału, walczył na dawnych szlakach „Hubala” do stycznia 1945r.

tekst: A. Choromański