Wydawca treści Wydawca treści

Rezerwaty Przyrody

10.02.2014 | Ewa Korzeniewska

Rezerwaty to wydzielone obszary o szczególnych wartościach przyrodniczych, zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym. Ogranicza się tam gospodarkę leśną. Spośród 1441 rezerwatów, które mamy obecnie w Polsce, 671 to rezerwaty leśne o łącznej powierzchni ponad 61 tys. ha. Rezerwaty stanowią 1,6 proc. powierzchni lasów zarządzanych przez LP.

Na terenie Nadleśnictwa Spała występuje 7 rezerwatów przyrody:

Rezerwat „Gać Spalska" –

(pow. 85,89 ha, utworzony w roku 2006).

Rezerwat utworzony dla zachowania naturalnie ukształtowanych zespołów roślinnych- głównie łęgu jesionowo-olchowego i olsu porzeczkowego – związanych ze śródleśną rzeką nizinna oraz stanowisk chronionych i rzadkich roślin i zwierząt. Część powierzchni objęta jest ochroną ścisłą, w tym wody rzeki Gać i liczne zbiorniki. Drzewostany to stare olsy a także 200 letnie sośniny. Występuje tu wiele rzadkich i chronionych roślin charakterystycznych dla terenów bagiennych takich jak: bagno zwyczajne, rosiczka okrągłolistna, modrzewnica zwyczajna, żurawia błotna, kosmatka owłosiona, liczne torfowce i turzyce. W wodach Gaci spotkać można pstrąga a w zbiornikach prowadzona jest restytucja raka szlachetnego.

Rezerwat „Konewka" –

(pow. 99,91 ha, utworzony w roku 1978 roku).

Chroni fragmenty naturalnych drzewostanów należących do zespołu świetlistej dąbrowy. W rezerwacie dominują jednopiętrowe drzewostany sosnowe ze znaczną domieszką dębu, buka i graba. Przeciętny wiek drzewostanów 120 lat. W charakterystycznym dla świetlistej dąbrowy runie rośnie perłówka zwisła, widłak jałowcowaty, lilia złotogłów, kokoryczka wonna, miodownik melisowaty, czerniec gronkowy, naparstnica zwyczajna. Jest to miejsce gdzie od roku 2005 występuje gniazdo bociana czarnego, a do końca lat dziewięćdziesiątych obserwowano kraskę.

Rezerwat „Kruszewiec" –

(pow. 81,54 ha, utworzony w roku 1979)

Chroniony jest fragment wielogatunkowego lasu liściastego z udziałem jodły na granicy zasięgu. W rezerwacie przeważają wielogatunkowe drzewostany dwupiętrowe. Osobliwością rezerwatu jest gniazdo bociana czarnego. W bogatej florze naczyniowej na uwagę zasługuje – wawrzynek wilczełyko, czworolist pospolity, pszylaszczka pospolita, dąbrówka rozłogowa. Pojedyncze egzemplarze ponad 200 –stu letniej jodły osiągają wysokość ponad 35 m,.

Rezerwat „Małecz"–

(pow. 9,15 ha, utworzony w roku 1987)

Jest rezerwatem florystycznym w którym chronione są stanowiska różanecznika żółtego. Stanowiska tego krzewu powstały w sposób sztuczny w roku 1928. Roślina znalazła odpowiednie warunki bytowania o czym świadczy stały wzrost populacji. Obecnie krzew odnawia się w sposób naturalny nie tylko na terenach rezerwatu ale także w sąsiednich drzewostanach. Część rezerwatu objeta jest ochroną ścisłą.

Rezerwat „Spała" –

(pow. 102,70 ha, utworzony w roku 1958, powiększony w 2001 r).

Położony po obu stronach Pilicy, utworzony dla zachowania fragmentu lasu mieszanego o charakterze naturalnym z udziałem jodły występującej w pobliżu północnego zasięgu występowania. Rosną tu 200-letnie sosny, których wysokość przekracza 35 m w zmieszaniu ze znacznie starszymi dębami. Spotkać można także jawory, graby, olchy i świerki. W wyniku zmiany stosunków wodnych oraz ujemnego oddziaływania emisji przemysłowych udział jodły uległ drastycznemu zmniejszeniu. Przeciętny wiek drzewostanu wynosi 163 lata. W bogatym runie na uwagę zasługują gatunki chronione – pszylaszczka pospolita, tuskiewnik różowy, pierwiosnka lekarska, kopytnik pospolity, lilia złotogłów, paprotka zwyczajna. W poszyciu rosną krzewy chronione: kalina koralowa, kruszyna, wawrzynek wilczełyko. Lasy rezerwatu to w okresie minionym centrum terenów łowieckich cara i prezydentów II Rzeczypospolitej. Znaczna część rezerwatu objęta jest ochroną ścisłą.

„Starodrzew Lubochniański" –

(pow. 22,38 ha, utworzony w roku 1990).

Jest rezerwatem fitocenotycznym lasów i borów utworzonym w celu zachowania starodrzewu sosnowo – dębowego naturalnego pochodzenia. Gatunkiem panującym jest sosna tworząca drzewostany mieszane z dębem i brzozą. Przeciętny wiek drzewostanów wynosi 127 lat. W dobrze rozwiniętym runie występuje szczawik zajęczy, borówka czernica, fiołek leśny, kosmatka owłosiona, dąbrówka rozłogowa

Rezerwat Żądłowice –

(pow. 241,19 ha – utworzony w 1968 roku, powiększony w roku 2001)

Utworzony dla zachowania niespotykanych w lasach polskich układów siedlisk borowych i olsów oraz związanych z tym układem typów siedliskowych lasów i warunków hydrologicznych. Z siedliskami borowymi związane są stuletnie i starsze drzewostany sosnowe ze stanowiskami widłaków (w tym wrońca) siódmaczkiem leśnym, orlicą, borówkami brusznicą i czernią. Olsy porastają stare drzewostany olchowe gdzie w runie spotyka się wawrzynka wilczełyko, kosmatke owłosioną, kosaćca żółtego, czermień błotną, bobrek trójlistny. Odpowiednie warunki bytowania znalazł tu bocian czarny.

Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

158 rocznica wybuchu Powstania Styczniowego

19.01.2021 | Andrzej Choromański

W 158 rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego 1863r., warto wspomnieć powstańców i bitwy, które stoczyli w naszej okolicy: w Brenicy 14 lipca, Tomaszowie Mazowieckim 12 października, Lubochni 6 lutego, Tarnowskiej Woli 13 października, Studziannej 10 lutego.

Jednym z powstańców był Ignacy Harde, późniejszy mieszkaniec Inowłodza. Walczył w bitwach stoczonych przez oddział Edmunda Taczanowskiego pod Łaskiem, Goszczanowem, Czepowem, Pęcherzewkiem, Sędziejowicami. Oddział został rozbity pod Kruszyną.
Ignacy Harde jako weteran powstania styczniowego był przyjmowany z honorami przez najwyższe władze państwowe. Zgodnie z rozkazem specjalnym Józefa Piłsudskiego z 21 stycznia 1919 r.:
„Dla nas, żołnierzy wolnej Polski, powstańcy 1863 są
i pozostaną ostatnimi żołnierzami Polski (...) Wydaję rozkaz zaliczenia ich do szeregów Wojska (...) i witam ich jako Ojców
i Kolegów"
uzyskał uprawnienia żołnierza Wojska Polskiego i stopień porucznika, prawo do stałej pensji państwowej i noszenia specjalnego fioletowego munduru. Powstańcy styczniowi w okresie międzywojennym cieszyli się wielkim szacunkiem.

Ustawą z 18 grudnia 1919 r. wszystkich żyjących weteranów Powstania (było ich wówczas
3 644) awansowano na stopień podporucznika, czyli najniższy oficerski, a dotychczasowych oficerów - na stopień wyższy. 2 sierpnia tego roku przyznano im też stałą dożywotnią pensję, a rozkazem ministra spraw wojskowych z 7 listopada 1922 r. nakazano wojskowym oddawać honory powstańcom równego i wyższego stopnia. Nadawano im także ordery - odnowiony Virtuti Militari i nowo ustanowiony Krzyż Niepodległości. W przeddzień 70. rocznicy Powstania to ostatnie odznaczenie, w najwyższej klasie - z Mieczami, nadano wszystkim poległym i zmarłym powstańcom, symbolicznie dekorując nim Krzyż Traugutta w warszawskiej Cytadeli.
Stosowny wzór munduru zatwierdzono 9 marca 1920 r. Specjalne, granatowe umundurowanie weterana Powstania Styczniowego składało się z czamary, spodni, płaszcza na wzór sukmany i czapki rogatywki. W maju 1922 r. wprowadzono nowy wzór munduru, w którym czamarę zastąpił surdut.

Przy budynku Nadleśnictwa Spała znajduje się krzyż powstańczy, upamiętniający zabitego powstańca. Zgodnie z przekazywanymi opowieściami, po bitwie pod Brenicą schronił się on we młynie Spała, który wówczas stał w tym miejscu. Tam został zaatakowany i śmiertelnie raniony przez oddział kozaków. Zmarł w trakcie ucieczki w miejscu, gdzie dziś znajduje się pamiątkowy krzyż.

Cześć i chwała Bohaterom Powstania Styczniowego!

Zobacz »