Asset Publisher
HODOWLA LASU
Hodowla lasu nazywana królową nauk leśnych zajmuje się tworzeniem odpowiednich warunków dla zachowania trwałości i ciągłości istnienia lasu. Mówiąc o hodowli lasu mamy na myśli szereg czynności, które prowadzimy w ramach zrównoważonej i wielofunkcyjnej gospodarki leśnej - począwszy od zbioru nasion, produkcji sadzonek na szkółce poprzez zakładanie upraw leśnych, ich pielęgnację i prowadzenie cięć pielęgnacyjnych w młodnikach, tyczkowinach, drągowinach i starszych drzewostanach aż po dokonanie wycięcia drzewostanu w ramach odpowiednio prowadzonej rębni.
Nasiona:
Spalscy Leśnicy zbierają szyszki i nasiona z:
- plantacji nasiennej brzozy brodawkowatej;
- wybranych drzewostanów tj. gospodarczych drzewostanów nasiennych: sosny pospolitej, dębów: szypułkowego i bezszypułkowego, brzozy brodawkowatej; buka pospolitego, olszy czarnej;
- pojedynczych drzew tj. drzew matecznych: sosny pospolitej i olszy czarnej oraz źródeł nasion: klona zwyczajnego, jawora, czereśni ptasiej, lipy drobnolistnej, graba zwyczajnego
stanowiących tzw. bazę nasienną zaewidencjonowaną w Krajowym Rejestrze Leśnego Materiału Podstawowego.
Corocznie zbieramy ponad 1,5 tony szyszek sosnowych i około dwóch, trzech ton nasion dębów. Owocostany brzozy brodawkowatej zebrane na plantacji nasiennej pokrywają zapotrzebowanie nadleśnictw RDLP w Łodzi.
Produkcja sadzonek:
Zebrane nasiona wysiejemy wiosną bądź jesienią na szkółce leśnej Jasień. Hodujemy sadzonki w uprawie polowej i specjalistycznej produkcji tunelowej, gdzie produkuje się sadzonki w korytach Dünemana. Rocznie na szkółce Jasień, produkujemy ponad 1,5 miliona sadzonek w tym około 1,4 miliona w uprawie polowej.
Sadzenie:
Sadzonki wyhodowane na szkółce Jasień wykorzystujemy do zakładania upraw leśnych. Corocznie odnawiamy sztucznie około 150 ha lasów i uzupełniamy w ramach poprawek ponad 10 ha. Corocznie w odnowieniach i na poprawkach sadzimy ponad 1 milion sadzonek. Z uwagi na postępujące zmiany klimatyczne i cierpiące na ich skutek drzewa iglaste – z roku na rok sadzimy coraz mniej sosny pospolitej. Natomiast coraz większe znaczenie w odnowieniach lasu przywiązujemy do gatunków liściastych, które są mniej wrażliwe na globalny wzrost temperatury. Znacząco wzrasta więc ilość wysadzonych dębów: szypułkowego i bezszypułkowego, buka pospolitego, a także gatunków domieszkowych i biocenotyczne takich jak klon, grab, lipa czy czereśnia.
Pielęgnacja upraw i cięcia pielęgnacyjne:
Uprawy leśne czyli pierwsze stadium rozwojowe lasu - wymagają pielęgnacji i ochrony. Każdego roku wykaszamy chwasty w uprawach i usuwamy zbędne naloty na powierzchni około 400 ha. Aby prawidłowo regulować zagęszczenie i rozmieszczenie drzew oraz skład gatunkowy lasu – już na etapie uprawy prowadzimy odpowiednie cięcia zwane czyszczeniami wczesnymi Usuwamy drzewka wadliwe, przeszkadzające i niepożądane, które same się obsiały. Kiedy uprawa osiąga zwarcie, a więc drzewostan ma około 10-15 lat prowadzimy kolejne zabiegi zwane czyszczeniami późnymi, efektem których jest poprawianie warunków wzrostu drzewek najlepszej jakości. Średniorocznie w Nadleśnictwie Spała wykonuje się czyszczenia wczesne na powierzchni ponad 50 ha a czyszczenia późne na powierzchni około 150 ha. Kolejne stadia rozwojowe drzewostanu to tyczkowina i drągowina, na etapie których wykonuje się trzebieże wczesne. Średniorocznie trzebieże wczesne, których efektem jest wzmożony przyrost grubości, wysokości i wielkości koron drzew wykonuje się na powierzchni ponad 100 ha. Kiedy drzewostan przekroczy wiek około 50-60 lat mówimy o drzewostanie dojrzewającym, w którym aż do osiągnięcia fazy drzewostanu dojrzałego prowadzi się trzebieże późne. Średnioroczne wykonanie trzebieży późnych kształtuje się na poziomie ponad 450 ha.
Lasy jako zbiorowiska długowieczne
Sposobem na zachowanie trwałości i ciągłości istnienia lasu są rębnie. Odpowiednio kształtowane i modyfikowane prowadzą do powstania nowego pokolenia lasu o pożądanym składzie gatunkowym. W zależności od przyjętego celu hodowlanego, a więc tego co będzie stanowiło młode pokolenie lasu – mamy do dyspozycji różne rodzaje rębni począwszy od rębni zupełnych, częściowych, gniazdowych, stopniowych aż po rębnie przerębowe. Różnią się one między sobą sposobem wykonywania cięć, wielkością i kształtem powierzchni odnowieniowej, okresem odnowienia oraz nawrotem cięć.
Coraz większego znaczenia w hodowli lasu nabierają odnowienia naturalne. Inicjowanie naturalnego odnowienia lasu wszędzie tam, gdzie jest to możliwe i uzasadnione pozwala ograniczyć nakłady na hodowlę lasu i sprzyja utrwalaniu miejscowych ekotypów, dostosowanych do warunków klimatycznych i siedliskowych. W Nadleśnictwie Spała corocznie wzrasta powierzchnia upraw uznanych za odnowione naturalnie. Obecnie kształtuje się na poziomie około 20 - 25 ha.
Asset Publisher
Asset Publisher
Warsztaty bartnicze
Warsztaty bartnicze
"Bartnictwo jest niezwykle pożądane w lasach – zwiększa liczbę zapylaczy roślin leśnych, przyczynia się do ochrony starych najcenniejszych lasów, może stanowić produkt regionalny dla lokalnej społeczności, a także być atrakcją ściągająca rzesze turystów…"
Tradycje bartne związane z dzikimi pszczołami zaniknęły w Polsce w XVIII wieku i na początku XIX wieku nie tylko z powodu rozwoju rolnictwa, przemysłu ale i nowych jak na tamte czasy metod hodowlanych. Tradycje bartne przetrwały natomiast do dziś na południowym Uralu, w Republice Baszkortostan w Rosji. Miód produkowany przez dzikie pszczoły jest tam towarem bardzo poszukiwanym na całym świecie.
Początek tej historii zaczyna się w roku 2006, kiedy to na zaproszenie Spalskiego Parku Krajobrazowego do Polski przyjechało dwóch bartników z Baszkirii (azjatycka część Rosji), którzy w kilku wiekowych sosnach w lasach spalskich wydrążyli barcie i nauczyli zapomnianego fachu Polaków. Wśród nich był leśniczy Andrzej Pazura.
Obecnie odtworzenie bartnictwa budzi duże zainteresowanie wśród leśników na terenie całego kraju, dlatego też w dniu 27 marca bieżącego roku w Nadleśnictwie Spała zorganizowano pierwsze warsztaty bartnicze. Pod okiem doświadczonego bartnika Pana Andrzeja Pazury – leśniczego leśnictwa Jasień, uczestnicy warsztatów z nadleśnictw: Płytnica i Katowice nabywali wiedzę zarówno teoretyczną, jak i praktyczną z tego zakresu.
Na wyrzynkach, przygotowanych ze starej spalskiej sosny, uczestnicy uczyli się krok po kroku dziania kłody bartnej. Mieli również możliwość wykonania barci w stojącej sośnie przeznaczonej do zasiedlenia przez pszczołę leśną. Pan Andrzej – prawdziwy pasjonat pszczelarstwa uatrakcyjniał zajęcia ciekawostkami na temat technik pozyskiwania miodu i wosku. Po zakończeniu zajęć uczestnicy otrzymali wykonane przez siebie kłody bartne, które będą mogli zaprezentować współpracownikom, przekazując przy tym wiedzę zdobytą podczas zajęć, między innymi to, że barcie wydrążane są w żywym drzewie, zaś kłody bartne, to wieszane na drzewach kawałki drewna, przeważnie o długości 1,5-2 m, przygotowywane specjalnie dla pszczół.
Akcentem kończącym warsztaty było pokazanie uczestnikom najciekawszych miejsc Spały, m.in. Groty Św. Huberta, Kościoła pw. Matki Bożej Królowej Korony Polski, pomnika Żubra, a także zapalenie symbolicznego znicza pod pomnikiem Leśnika przy Domu Pamięci Walki i Męczeństwa Leśników i Drzewiarzy Polskich im. Adama Loreta.